Ποντίκια: Ένα μεγάλο πρόβλημα Δημόσιας Υγείας

Σήμερα, μια εποχή μεγάλων μέσων και συγκεχυμένων σκοπών, ανάμεσα στα τόσα προβλήματα Περιβάλλοντος, Υγείας Οικονομίας εντοπίζεται και αυτό απο την ύπαρξη των τρωκτικών

Ένα πρόβλημα με άμεσες συνέπειες στην οικονομία αλλά κυρίως στη Δημόσια Υγεία. Βέβαια δεν πρέπει να παραληφθεί το γεγονός ότι τα τρωκτικά προκαλούν σημαντικές οικονομικές επιβαρύνσεις στις ανθρώπινες κοινωνίες. Έχει εκτιμηθεί ότι για το έτος 1982 μόνον καταστράφηκαν 2.5 δις τόνοι τροφίμων, αξίας 30 δίς δολαρίων περίπου. Όμως στην αντίπερα όχθη υπολογίζεται ότι ο αριθμός των θανάτων από τα τρωκτικά ξεπερνά τον αριθμό θανάτων από όλους τους πολέμους μέχρι σήμερα. Και ας μην πάμε μακριά. Ένας νεκρός στην Ημαθία και ένας άλλος ασθενής στη Νάουσα μέσα στον Σεπτέμβριο, από τη νόσο του Weil,νόσο που μεταδίδεται από τα ποντίκια κυρίως. Τον τελευταίο χρόνο είχαμε μόνο στο νοσοκομείο της Βέροιας 10 ασθενείς. Η γνωστοποίηση όλων αυτών των στοιχείων δεν έχει βέβαια σκοπό να τρομοκρατήσει, αλλά να διαφωτίσει ένα πρόβλημα σημαντικό που όμως όπως κάθε πρόβλημα έχει και τη λύση του.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Από τα είδη των τρωκτικών που υπάρχουν τρία είναι αυτά που μας ενδιαφέρουν λόγω του ότι ζουν στο περιβάλλον του άνθρωπου.

α. Ο Νορβηγικός ποντικός ή αρουραίος των υπονόμων (Rattus norvegicus)

Έχει σώμα μεγάλο και εύρωστο (Φτάνει τα 500 γραμμάρια), καφετί τρίχωμα, περιορισμένη όραση με αχρωματοψία αλλά εξαιρετική όσφρηση γεύση ακοή και αφή.
Είναι παμφάγος αλλά αρέσκεται περισσότερο στο κρέας. Είναι διστακτικός και νευρικός στα νέα αντικείμενα και οι φωλιές του βρίσκονται κυρίως στα υπόγεια. Είναι άριστος κολυμβητής και καλός αναρριχητής.

β. Ο ποντικός της στέγης, των πλοίων, ή μαύρος ποντικός (rattus rattus)

Έχει σώμα μικρότερο από τον Νορβηγικό ,μαύρο τρίχωμα, περιορισμένη όραση με αχρωματοψία αλλά εξαιρετική όσφρηση-ακοή- αφή. Είναι παμφάγος αλλά αρέσκεται στα φρούτα, στους ξηρούς καρπούς, τους σπόρους και τα λαχανικά. Οι φωλιές του βρίσκονται στις στέγες, στους τοίχους και στα δένδρα. Είναι πολύ καλός αναρριχητής αλλά όχι πολύ φιλικός με το νερό παρόλο που μπορεί να κολυμπά .

γ. Το οικιακό ποντίκι (mus musculus )

Έχει πολύ μικρό και λεπτό σώμα, την ίδια όραση και λοιπές λειτουργίες με τους δύο προηγούμενους και τρέφεται με σπόρους σιτηρών. Έχει τις φωλιές του απομονωμένες εντός αποθηκευμένων υλικών. Είναι καλός αναρριχητής και μπορεί να κολυμπά. Μπορεί να πηδήσει μέχρι 30εκατ., πέφτει από 2.5 μέτρα χωρίς να πάθει τίποτα και μπορεί να περπατάει ακόμα και σε σκοινί.

Η επισήμανση ότι ένας χώρος έχει ποντίκια μπορεί να γίνει από ορισμένα χαρακτηριστικά όπως: τα αποχωρήματα,τα ίχνη των ποδιών ή της ουράς, από τους λεκέδες από το λίπος του σώματος τους, από τα ροκανίσματα σε πόρτες- κιβώτια κλπ και από τις στοές που ανοίγουν. Φυσικά και με άμεση οπτική επαφή αρκετά σπάνια βέβαια. Ας δούμε επιγραμματικά τις ασθένειες που προκαλούν: Πανώλη, Ααιμορραγικός Ίκτερος. Ενδημικός Εξανθηματικός Τύφος, Τριχινίαση, Σαλμονέλωση, Λεπτοσπίρωση, Πυρετός από δάγκωμα ποντικού (Sodoko), Τουλαραιμία και ακόμα 15 με 20 νόσους.

Οι μέθοδοι καταπολέμησης μπορούν να χωριστούν σε δύο κατηγορίες.

Η πρώτη αποτελείται από μέτρα εξυγίανσης και η δεύτερη είναι η Μυοκτονία.

Τα μέτρα εξυγίανσης αποβλέπουν στην εξαφάνιση της Τροφής και των Καταφυγίων των ποντικιών. Αυτό δεν είναι κάτι απλό και πρέπει να γίνονται τα ακόλουθα:

α) Καθαριότητα των αποθηκευτικών χώρων και απομάκρυνση όλων των άχρηστων αντικειμένων από τους χώρους αυτούς

β) Σωστός χειρισμός και διάθεση των απορριμμάτων

γ) Να μαζεύονται τα υπολείμματα των τροφών και ειδικά στα καταστήματα τροφίμων.

δ) Απομόνωση των οικοδομών με ειδικά μέτρα προστασίας.

Η πραγμάτωση των παραπάνω απαιτεί χρόνο και χρήμα και έτσι το βάρος της καταπολέμησης πέφτει αποκλειστικά στη Μυοκτονία.

Η Μυοκτονία μπορεί να γίνει:

Α) Με δηλητηριώδη αέρια (μέθοδος υποκαπνισμού, μη διαδεδομένη λόγω της επικινδυνότητας για τον άνθρωπο)

Β) Με δηλητηριασμένα δολώματα (τροφές στις οποίες έχει προστεθεί ισχυρό δηλητήριο)

Γ) Με Ετοιμόχρηστα αντιλαμβάνονται γρήγορα τον κίνδυνο και δεν ξαναπλησιάζουν το δόλωμα.

Έτσι μόνο μικρός αριθμός εξολοθρεύονται, β).αυτά της «πολλαπλής δόσης». Περιέχουν μικρή ποσότητα φαρμάκου έτσι ώστε να τρώει από το δόλωμα περισσότερος πληθυσμός.

Επειδή ορισμένα στελέχη ποντικιών έχουν αποκτήσει ανθεκτικότητα στα πρώτα ποντικοκτόνα αλλά και η καταπολέμηση των ποντικιών δεν αποτελεί απλή υπόθεση, πρέπει η Μυοκτονία να ανατίθεται σε ειδικά συνεργεία, τα οποία υπό την παρουσία του υπεύθυνου επιστήμονα είναι αρμόδια για την Μυοκτονία (Διαθέτουν την απαραίτητη άδεια από το Υπουργείο Γεωργίας) .

Αντώνης Παπαδάκης
Επόπτης Δημόσιας Υγείας
Προϊστάμενος Τμήματος Απολύμανσης/Μυοκτονίας
Δημοτικής Επιχείρησης Παροχής Υπηρεσιών Δήμου Καλλιθέας

Πηγή: epoptes[vc_row][vc_column][vc_zigzag color=”custom” custom_color=”#005f6a”][/vc_column][/vc_row]